‘Ik melk nu meer liters, terwijl ik dezelfde hoeveelheid krachtvoer aankoop.’ Dat is voor Eric Dijkshoorn, melkveehouder in Sprundel (NB), het grote voordeel van voederbieten. Sinds vier jaar verstrekt hij bieten aan zijn melkkoeien. Goede ervaringen van collega’s en enthousiaste verhalen in de vakpers trokken hem over de streep. ‘Het eerste jaar hebben we de voederbieten aangekocht, sinds drie jaar telen we ze zelf.’
Dijkshoorn melkt samen met zijn ouders 110 koeien. ‘Dubbeldoel: een mix van MRIJ, Holstein en Fleckvieh.’ Het productieniveau ligt op 7.500 kilogram per koe per jaar, met hoge gehaltes: 4,50 procent vet en 3,80 procent eiwit. Het bedrijf telt 55 hectare zandgrond, waarvan ongeveer 45 hectare gras, zeven hectare snijmaïs en drie hectare voederbieten van het ras Rialto.
Dijkshoorn neemt deel aan derogatie. Voor de teelt van voederbieten scheurt hij grasland. Wanneer er grasland wordt gescheurd voor de teelt van maïs moeten melkveehouders bemestingsruimte (lees: stikstofruimte) inleveren, schrijven Europese regels voor. Bij voederbieten geldt die regel niet. ‘Dat is ook een voordeeltje van de teelt van voederbieten.’
Onderzaai zomergerst
De teelt moet je even in de vingers krijgen, is de ervaring van Dijkshoorn. ‘Aanvankelijk vielen de hectareopbrengsten wat tegen, mede door droogte.’ Hoewel voederbieten doorgaans geen grote neerslaghoeveelheden verlangen, heeft Dijkshoorn op zijn droge zandgrond al enkele malen beregend. ‘En inmiddels passen we onderzaai van zomergerst toe. Daarmee beperk je stuifschade in het voorjaar.’ In de loop van het groeiseizoen wordt de gerst doodgespoten. Dijkshoorn maakt gebruik van de teeltkennis van een adviseur van handelsonderneming Klep: de leverancier van het bietenzaad. Een lokale loonwerker neemt de gewasbescherming en oogst voor zijn rekening.
Schoon product oogsten
De oogst vindt laat in het jaar plaats, meestal even voor Kerstmis. ‘Zolang het blad groen is, groeit het gewas door. Dat is het geval tot de eerste serieuze nachtvorst.’ Met dank aan de zandgrond, kan Dijkshoorn een schoon product oogsten. ‘Ze worden in één werkgang gerooid met een bunkerrooier. Er blijft nauwelijks grond kleven aan de bieten.’ Ook de raskeuze speelt hier een rol. Dijkshoorn kiest voor LG Rialto: grote, gladde echte voederbieten die heel zuiver geoogst kunnen worden.
Het hele jaar voederbieten
Dijkshoorn slaat de bieten op in een kuil. Hij snippert de bieten vervolgens door het rantsoen, tot maximaal 10 kilo per koe per dag. ‘Meer is niet verstandig. Dan wordt het rantsoen te snel.’ In het voorjaar stopt Dijkshoorn de resterende bieten in een mengkuil. ‘Onderin snijmaïs, vervolgens sojahullen en daar boven versnipperde bieten. De sojahullen voorkomen vochtverlies: ze nemen het vocht van de bieten op.’ De koeien krijgen op deze manier het hele jaar door bieten. ‘Voederbieten zijn bijzonder smakelijk. Je krijgt met voederbieten meer voer in de koeien.’
